Neuromodulatie is de laatste jaren in de medische wereld sterk in opkomst. In het MST (Medisch Spectrum Twente) heeft neurochirurgie altijd grote betrokkenheid gehad met de ontwikkeling van de neuromodulatie. Vanaf het eerste begin (de oprichting van het Neurochirurgisch Centrum Enschede op 1 juli 1953) heeft Dr. Gerard Jan van Hoytema zich reeds intensief bezig gehouden met de ontwikkeling van dieptemetingen en stimulatie van diepe hersenkernen (deep brain stimulation).
Dr. Gerard Jan van Hoytema en Dr. van Manen tijdens een stereotactische operatie van diepe hersenkernen bij een patiënt met de ziekte van Parkinson in het begin van de 60-er jaren.
Vroegtijdig zag hij al de voordelen in van samenwerking tussen de kliniek en de Technische Hogeschool Twente (Universiteit Twente) voor de verdere technische ontwikkeling van de geneeskunde, waarbij met name dr. Jan Holsheimer (metingen van electro- fysiologische signalen van diepe hersenkernen en de theoretische onderbouwing en de ontwikkeling van het model van epidurale ruggenmergsstimulatie bij neuropathische pijn) genoemd moet worden, alsmede de neuroloog dr. Van Manen (stereotactische behandeling van extra- pyramidale bewegingsstoornissen).
In het begin van de 60-er jaren leidde dit o.a. ertoe dat een eigen stereotactisch frame werd ontwikkeld voor operaties in diepe hersenkernen o.a. bij patiënten met de ziekte van Parkinson. Dit alles in samenwerking met Holland Signaal Apparaten te Hengelo. In 1961 en 1962 werden bij 2 patiënten ‘zelfgebouwde’ deep brain stimulatoren geïmplanteerd, onder andere wegens de diagnose dystonie.
Patiëntje met dystonie waarbij een door Dr. Gerard Jan van Hoytema ontwikkelde deep brain stimulator tijdelijk geïmplanteerd werd (1961).
Er is naar Dr. Gerard Jan van Hoytema een stichting vernoemd. De Dr. van Hoytema stichting, in 1968 opgericht op initiatief van enkele artsen die de combinatie van onderzoek en nascholing een warm hart toe droegen, en zich richt op de ontwikkeling van bij/nascholing voor professionals in de gezondheidszorg.
Deze Dr. van Hoytema Stichting heeft tot doel:
- het bevorderen van onderwijs ten behoeve van professionals in de gezondheidszorg;
- financiële ondersteuning van bijzondere hoogleraren en promovendi;
- financiële ondersteuning van publicaties.
In het begin van de 60-er jaren werd in samenwerking met Holland Signaal Apparaten te Hengelo een stereotactisch frame ontwikkeld voor operaties in de diepe hersenkernen (het: van Hoytema – van Manen frame) . Tegenwoordig is Holland Signaal (Thales / Thomson CSF) nog steeds actief in ’target’ systemen :de ‘goal keeper’ ; het enige snelvuurkanon dat naderende exocet- raketten kan uitschakelen.
Na het helaas vroegtijdig overlijden van Dr. Gerard Jan van Hoytema heeft Dr. Jan Oostrom de stereotactische ingrepen in de diepe hersenkernen overgenomen. Vanaf 1979 heeft Dr. Hans van der Aa, werkzaam als neurochirurg bij MST in Nederland een voortrekkersrol gespeeld door zich actief in te zetten voor de ontwikkeling en toepassing van implanteerbare neuromodulatie systemen voor:
- blaasstimulatie bij dwarslaesiepatiënten;
- nervus peroneus stimulatie voor patiënten met een sleepvoet na herseninfarct;
- epidurale ruggenmergstimulatie voor patiënten met neuropathische pijn;
- nervus vagus stimulatie voor patiënten met epilepsie.
Vanaf 1995 worden de functioneel stereotactische ingrepen door Dr. Mathieu Lenders verricht. Hierbij is vanuit het MST steeds intensief samengewerkt met een aantal onderzoeksgroepen en instituten.